İnşaatta Faaliyet Yavaşladı ama Beklenti İyileşiyor…
Türkiye Hazır Beton Birliği (THBB), her ay merakla beklenen inşaat ve bununla bağlantılı imalat ve hizmet sektörlerindeki mevcut durum ile beklenen gelişmeleri ortaya koyan “Hazır Beton Endeksi” 2019 Aralık Ayı Raporu’nu açıkladı. 3 aydır eşik değerin üzerinde kalmayı başaran inşaat faaliyetleri yılın son ayında gerilerken Beklenti Endeksi yükselerek Faaliyet Endeksi seviyesine ulaştı.
Türkiye Hazır Beton Birliği (THBB) her ay açıkladığı Hazır Beton Endeksi ile Türkiye’de inşaat sektöründeki ve bağlantılı imalat ve hizmet sektörlerindeki mevcut durumu ve beklenen gelişmeleri ortaya koymaktadır. İnşaat sektörünün en temel girdilerinden biri olan ve aynı zamanda üretiminden sonra hızlı bir süre içinde stoklanmadan inşaatlarda kullanılan hazır betonla ilgili bu Endeks, inşaat sektörünün büyüme hızını ortaya koyan en önemli göstergelerden biridir.
THBB, her ay merakla beklenen Hazır Beton Endeksi’nin 2019 Aralık Ayı Raporu’nu açıkladı. 3 aydır eşik değerin üzerinde kalmayı başaran inşaat faaliyetleri yılın son ayında geriledi. En düşük endeks olarak kalmaya devam eden Güven Endeksi azalma eğilimindedir. Beklenti yükselerek Faaliyet Endeksi seviyesine ulaştı. Bütün göstergeler aralık ayında eşiğin altında kaldı.
Hazır Beton Endeksi 2019 Aralık Ayı Raporu’na göre, bütün endeksler önceki yılın aynı dönemine göre artış sergiledi. Geçen yılın aynı ayına kıyasla geride bıraktığımız aralık ayında sektörde bir canlanma söz konusudur. Faaliyet düzeyi ve gelecek döneme ilişkin beklenti geçen yıla kıyasla iyileşmiş görülmektedir.
Hazır Beton Endeksi 2019 Aralık Ayı Raporu’nun sonuçlarını değerlendiren Avrupa Hazır Beton Birliği (ERMCO) ve THBB Yönetim Kurulu Başkanı Yavuz Işık, “3 aydır eşik değerin üzerinde kalmayı başaran inşaat faaliyetleri yılın son ayında gerilerken Beklenti Endeksi yükselerek Faaliyet Endeksi seviyesine ulaştı. Bütün göstergeler aralık ayında eşiğin altında kaldı.” dedi.
Türkiye ekonomisinin 2019 yılının üçüncü çeyreğinde yüzde %0,9 büyüdüğünü ifade eden Yavuz Işık, “Son üç çeyrektir negatif tarafta olan Türkiye ekonomisi bu çeyrekte pozitif büyümeyi yakalamıştır. Ancak, inşaat sektörü diğerlerine kıyasla bu çeyrekte iyi bir performans sergileyememiş ve %7,8 daralmıştır. Son 15 ayda inşaat sektörü ortalamada %8,7 küçülmüştür ki diğer hiçbir sektörde bu oranda bir gerileme söz konusu değildir.” diye konuştu.
“2020 yılı inşaat sektörü için daha iyi olacaktır ancak yeni yatırımlara yönelmek için uygun koşullar henüz ortaya çıkmamıştır.”
Türkiye’nin her türlü olumsuzluğa rağmen bu yılı çok küçük de olsa pozitif bir büyüme ile kapatmasının beklendiğini ifade eden Yavuz Işık, “Sektörel bazda incelendiğinde özellikle inşaat sektöründe ciddi bir olumsuzluk göze çarpmaktadır. 2019 yılının ilk dokuz ayında ortalamada %9,3 daralma ile inşaat sektörü diğer sektörlerin gerisinde bir performans sergilemiştir. TÜİK tarafından açıklanan yeni millî gelir serisi 1999 yılına kadar geriye gitmektedir. Toplamda 21 yılın değerlerine baktığımızda 2008 küresel kriz döneminde üst üste 7 çeyrek daralan inşaat sektörü 2018 yılı ortasından bu yana 5 çeyrektir daralmaktadır. Buna bağlı olarak inşaata girdi sağlayan çok sayıda imalat sektöründe işler iyiye gitmemiştir.” dedi.
Ağustos ayından itibaren yukarı yönlü hareket eden ipotekli satışların etkisi ile inşaat sektörünün de hareketlendiğini vurgulayan Yavuz Işık, “Merkez Bankasının faiz kararlarından sonra inşaat sektöründe olumlu beklentiler yükselmiş olmakla birlikte sektör oyuncularının güveni olması gerekenin oldukça gerisinde kalmaya devam etmektedir. 2020 yılı başı itibarıyla kamu bankalarının sıfır konut kredi faizini %0,79’a çekmesinin ilerleyen dönemde inşaat pazarı üzerinde önemli bir pozitif etki yaratması beklenmektedir. 2020 yılı inşaat sektörü için daha iyi olacaktır ancak yeni yatırımlara yönelmek için uygun koşullar henüz ortaya çıkmamıştır.” dedi.
Grafik 1: Endeks Değerleri
Grafik-2: Endeks Değerlerindeki Değişim (Önceki Yılın Aynı Ayına Göre, %)
Hazır Beton Endeksi hakkında
Söz konusu endekslerin oluşturulmasına esas teşkil eden anket ile firmalara 9 soru soruluyor. Her bir endeksin değeri 100’ün altında ya da üstünde olmasına bağlı olarak yorumlanıyor. 100’ün üzerinde olması durumunda önceki aya ait faaliyetin ya da gelecek döneme ilişkin beklentinin olumlu yönde geliştiği yorumu yapılıyor. Türkiye genelinde her ay hazır beton üreticileri ile gerçekleştirilen çalışmada 3 farklı endeks türetiliyor. Hazır Beton Faaliyet Endeksi ile hazır beton firmalarının geçmiş bir aylık faaliyetlerinin sonuçları, Hazır Beton Güven Endeksi ile hazır beton sektöründe faaliyet gösteren teşebbüslerin, ekonomi ve sektöre yönelik duydukları güven seviyesi, Hazır Beton Beklenti Endeksi ile hazır beton firmalarının önümüzdeki üç aylık dönemde faaliyetlerinin hangi seviyede olacağına ilişkin beklentiler hakkında bilgi ediniliyor. Hazır Beton Endeksi ile endekslerin tümünü içeren bileşik endeks elde ediliyor.