İnşaat Faaliyetleri Mayıs Ayında Dip Yaptı…
Türkiye Hazır Beton Birliği (THBB), her ay merakla beklenen inşaat ve bununla bağlantılı imalat ve hizmet sektörlerindeki mevcut durum ile beklenen gelişmeleri ortaya koyan “Hazır Beton Endeksi” 2018 Mayıs Ayı Raporu’nu açıkladı. İlk dört ayda inşaat ve hazır betonda, geçen yıla kıyasla daralan işlerin mayıs ayında dip yapmasıyla sektördeki durgunluk kalıcı haleye gelmeye başladı. Buna göre Faaliyet Endeksi durgunluğa işaret ederken, Beklenti Endeksi aylar sonra negatif yönlü seyretti. Güven Endeksi’nin de gerilemesi ile tüm göstergeler, hazır beton ve inşaat faaliyetlerinde olumsuzluğa işaret etti.
Hazır beton sektöründe faaliyet, güven, beklenti ve bileşik endeks olan Hazır Beton Endeksi’nin değeri önceki yılın aynı dönemine göre düşüş sergiledi. Özellikle son 2 ayda sınırlı hareketlilik gösteren Faaliyet Endeksi, mayıs ayında, son 16 ayın en düşük değerini göstererek yerini durgunluğa bıraktı. 4 aydan sonra ilk defa negatif tarafa geçen Beklenti Endeksi ve 2016 yılının ikinci yarısındaki seviyesine gerileyen Güven Endeksi hazır beton ve inşaat faaliyetlerinde olumsuz gidişata işaret etti.
Faaliyet Endeksi son 16 ayın en düşük değerini gördü
Hazır Beton Faaliyet Endeksi mayıs ayında bir önceki yılın aynı ayına göre %2,3’lük düşüş gösterdi. Ankete katılan firmaların %13’ü mayıs ayında satışlarının arttığını belirtirken önceki aya göre satışlarında azalma olduğunu ifade edenlerin oranı %42 oldu. Alınan kayıtlı siparişlerde azalma olduğunu söyleyenlerin oranı %55 iken arttı diyenlerin oranı da yalnızca %10 olarak gerçekleşti. Mayıs ayında tahsilat sürecinde bozulma olduğunu dile getirenlerin oranı %52, bozulma yaşanmadığını dile getirenlerin oranı %32 oldu.
Güven Endeksi son 10 ayın en dip seviyesine geriledi
Hazır Beton Güven Endeksi mayıs ayında bir önceki yılın aynı ayına göre %1,5’lik düşüş gösterdi. Son 10 aydır düşük devam eden Güven Endeksi’nin mayıs ayı ile birlikte dip yapması sektörün güveninin istenilen düzeyde olmadığını ortaya koydu. Ankete katılanların %30’u yeni istihdamda azalma olacağını düşünürken, yeni yatırım düşünenlerin oranı ise %3 oldu. Ankete katılan firmaların yalnızca %10’u tedarikçilere vereceği siparişin önümüzdeki üç ayda artacağını düşündüğünü açıkladı.
Sektörün beklentisi bir önceki yılın aynı ayının altında kaldı
İnşaat sektöründe önümüzdeki dönemde yaşanması muhtemel gelişmeleri göstermesi açısından önemli olan Hazır Beton Beklenti Endeksi’nin mayıs ayı değeri bir önceki yılın aynı ayının %1,5 altında kaldı. Önümüzdeki üç ayda satışlarının artacağını düşünenlerin oranı %16 iken satışların azalacağını düşünenlerin oranı ise %48 oldu. Gelecek üç ayda girdi stoklarını artıracağını söyleyen firmaların oranı ise %32 olarak gerçekleşti.
İnşaat sektörünü geliştirmeye yönelik alınan tedbirler çok yerindedir
Hazır Beton Endeksi Mayıs Ayı Raporu sonuçlarını değerlendiren Avrupa Hazır Beton Birliği (ERMCO) ve THBB Yönetim Kurulu Başkanı Yavuz Işık, Faaliyet Endeksi’nin mayıs ayında, son 16 ayın en düşük değerini gördüğünü, Beklenti Endeksi’nin 4 aydan sonra negatif tarafa geçtiğini ve Güven Endeksi’nin ise 2016 yılının ikinci yarısındaki seviyesine gerilediğine vurgu yaparak sektörün tüm göstergelerinin, hazır beton ve inşaat faaliyetlerinde olumsuz gidişata işaret ettiğini söyledi.
İstenilen hareketlilik ortaya çıkmıyor...
İlk dört ayda inşaat ve hazır betonda, geçen yıla kıyasla daralan işlerin mayıs ayında dip yapmasıyla sektördeki durgunluğun kalıcı haleye gelmeye başladığını ifade eden Yavuz Işık, “İnşaat sektörünü geliştirmeye yönelik alınan tedbirler çok yerinde ve zamanlaması doğru olmakla birlikte istenilen hareketliliği henüz yaratamamıştır. Bakanlar Kurulu kararına göre, 6 ay süreyle konut teslimlerinde %18 yerine %8 KDV uygulanacak olması, %4 olan tapu harcının %3’e indirilmesi ve son olarak ev kredilerinde bankaların yeni bir faiz kampanyası başlatmaları, boyutu bilinmeyen konut stoğunu hiç kuşkusuz azaltacaktır. Ancak artan konut fiyatlarının bu etkiyi sınırlayacağı göz ardı edilmemelidir. 2018 yılının ilk 3 ayındaki yapı ruhsatı sayıları incelendiğinde, müteahhitlerimizin yeni inşaat yapma noktasında isteksiz oldukları net bir şekilde görülecektir. Mayıs ayında hazır beton satışlarındaki düşüş, yeni inşaat yapımına başlamadıkları gibi müteahhitlerin mevcut işlerini tamamlama noktasında da yavaşladıklarını bize göstermektedir. Müteahhitlik faaliyetlerindeki yavaşlamanın bariz bir şekilde ortaya çıktığı 2018 yılında 6 aylığına alınan bu tedbirlerin etkisi sınırlı kalabilecektir. Sonrasında, konut kredi faizlerinin yükselmesi ile birlikte ipotekli satışlarda keskin bir düşüş yaşanacaktır.” dedi.
Grafik-1: Endeks Değerleri
Hazır Beton Endeksi hakkında
Söz konusu endekslerin oluşturulmasına esas teşkil eden anket ile firmalara 9 soru sorulmuştur. Her bir endeksin değeri 100’ün altında ya da üstünde olmasına bağlı olarak yorumlanmaktadır. 100’ün üzerinde olması durumunda önceki aya ait faaliyetin ya da gelecek döneme ilişkin beklentinin olumlu yönde geliştiği yorumu yapılmaktadır.
Türkiye genelinde her ay hazır beton üreticileri ile gerçekleştirilen çalışmada 3 farklı endeks türetiliyor.Hazır Beton Faaliyet Endeksi ile hazır beton firmalarının geçmiş bir aylık faaliyetlerinin sonuçları, Hazır Beton Güven Endeksi ile hazır beton sektöründe faaliyet gösteren teşebbüslerin, ekonomi ve sektöre yönelik duydukları güven seviyesi, Hazır Beton Beklenti Endeksi ile hazır beton firmalarının önümüzdeki üç aylık dönemde faaliyetlerinin hangi seviyede olacağına ilişkin beklentiler hakkında bilgi edinildi. Hazır Beton Endeksi ile endekslerin tümünü içeren bileşik endeks elde ediliyor.